(maar wel vriendelijk graag)
Feedback krijgen kan al ingewikkeld zijn, maar feedback geven? We weten allemaal hoe belangrijk het is, maar oei… wat kan het lastig zijn om de juiste woorden te vinden. Vooral wanneer de boodschap minder leuk is.
Feedback is niet iets dat je er “even bij doet”—het is een cruciale vaardigheid in persoonlijk leiderschap. Want wie eerlijke, opbouwende feedback durft te geven, laat zien dat hij of zij verantwoordelijkheid neemt. Niet alleen voor de eigen rol, maar ook voor de samenwerking als geheel.
Waarom is (negatieve) feedback geven zo ongemakkelijk?
Veel mensen stellen het geven van feedback uit. Of ze zeggen iets, maar draaien zo om de boodschap heen dat die zijn kracht verliest. Vaak spelen drie onderliggende angsten een rol:
- Angst voor afwijzing – “Straks denkt ze dat ik haar niet waardeer.”
- Angst voor conflict – “Wat als hij boos wordt of het ontkent?”
- Twijfel aan jezelf – “Misschien ligt het toch aan mij…”
Herkenbaar? Je bent niet de enige.
Voorbeeld: Marleen, teamleider van een creatief bureau, stoorde zich al weken aan het feit dat een collega telkens de teamupdates oversloeg. Ze dacht: “Misschien heeft hij het te druk.” Pas toen ze merkte dat anderen zich ook gingen ergeren, sprak ze hem aan. Zijn reactie? “Ik dacht dat die overleggen facultatief waren!” Een korte, duidelijke feedback had veel eerder helderheid gebracht.
Persoonlijk leiderschap: regie nemen over je communicatie
Persoonlijk leiderschap betekent dat je bewust bent van je gedrag en de impact ervan. Je wacht niet af tot iets escaleert, maar handelt proactief. Ook in feedbackgesprekken. Dat vraagt om drie dingen:
- Zelfreflectie – Waarom wil ik dit zeggen? Wat is mijn intentie?
- Durf– Durf ik het gesprek aan te gaan, ook als het ongemakkelijk is?
- Verbinding – Kan ik het zó zeggen dat het uitnodigt tot groei in plaats van weerstand?
Drie veelvoorkomende valkuilen
- Te lang wachten Wat begint als kleine irritatie kan uitgroeien tot frustratie. En dan klinkt feedback niet meer als feedback, maar als een verwijt.
- Te vaag zijn “Het zou fijn zijn als je iets meer betrokken bent,” zegt weinig. Wat bedoel je precies? Welk gedrag zag je?
- Feedback geven vanuit frustratie Als je je eigen emoties niet eerst tot bedaren brengt, loop je het risico om te ontploffen. En dan is het effect ook explosief.
Voorbeeld: Tijdens een teamoverleg liet Jan zich ontvallen: “Nou, als jij je werk gewoon eens op tijd zou inleveren…” De feedback kwam zo scherp over dat zijn collega zich direct aangevallen voelde. Achteraf besefte Jan: “Ik had dit beter in een één-op-één kunnen bespreken.”
Vijf tips voor krachtig én respectvol feedbackgesprek
- Wees specifiek Zeg wat je hebt waargenomen, daarna pas wat je denkt of voelt. Bijvoorbeeld: “Ik merk dat je de laatste drie overleggen 10 minuten te laat binnenkomt.”
- Gebruik de ik-vorm “Ik ervaar dat als storend, omdat we dan niet op tijd kunnen starten” komt minder beschuldigend over dan “Jij bent altijd te laat.”
- Check je intentie Vraag jezelf af: wil ik de ander helpen groeien, of wil ik stoom afblazen? Alleen bij het eerste moet je doorgaan. En bij het 2e eerst tot 10 tellen, of 100.
- Maak ruimte voor reactie Nodig de ander uit om zijn of haar kant van het verhaal te delen: “Hoe kijk jij hier tegenaan?” Luister zonder in de rede te vallen.
- Sluit af met een afspraak Zorg dat het gesprek leidt tot iets concreets: “Wat kunnen we samen afspreken voor de komende weken?”
Een beetje luchtigheid mag best
Zoals Johan Goossens in zijn hilarische filmpje laat zien: feedback geven kán heel ongemakkelijk zijn. Maar juist door het te normaliseren—en er soms zelfs om te lachen—maken we het veiliger én menselijker. Dat ís persoonlijk leiderschap: durven zeggen wat telt, met een open houding en een vleugje relativering.
Benieuwd hoe jij feedback kunt geven met lef en luchtigheid?
Durf je de uitdaging aan om je feedbackvaardigheden te verbeteren? Schrijf je in voor onze booster Persoonlijk Leiderschap en leer hoe je feedback kunt geven die echt verschil maakt.
